Ðại Tạng Kinh Việt Nam

Tiểu Bộ Kinh
Khuddaka Nikàya

Hòa thượng Thích Minh Châu dịch Việt

Tập I

Kinh Tập
Sutta Nipata

Chương Năm – Phẩm Con Ðường Ðến Bờ Bên Kia

(I) Bài kệ mở đầu (Sn 190)

976. Từ thành phố đẹp đẽ,
     Của các Kô-xa-la,
     Có vị Bà-la-môn,
     Thông đạt các chú thuật,
     Hướng tầm vô sở hữu,
     Hướng phía Nam bước tới.
977. Trong nước Át-xa-ka,
     Gần xứ A-la-ka,
     Vị ấy sống trên bờ,
     Sông Gô-đa-và-rà,
     Nuôi sống bằng trái cây,
     Bằng đồ ăn lượm vặt.
978. Gần chỗ vị ấy ở,
     Có làng đất rộng rãi,
     Với tài sản thâu thập,
     Tổ chức tế đàn lớn.
979. Ðại tế đàn lễ xong,
     Vị ấy trở về am,
     Trong khi bước vào am,
     Một Phạm-chí khác đến.
980. Chân sưng húp, run rẩy
     Ðầy bùn, đầu lấm bụi,
     Người ấy bước đến gần,
     Và xin năm trăm tiền.
981. Sau khi thấy vị ấy,
     Ba-va-ri mời ngồi,
     Hỏi thăm, thiện, an lạc
     Rồi nói lời như sau:

Bàvarim:

982. Những gì tôi cho được,
     Tôi đã cho tất cả,
     Phạm chí hãy tin tôi,
     Tôi không có năm trăm.

Phạm-chí:

983. Nếu điều ta xin Ông,
     Tôn giả không đáp ứng,
     Sau bảy ngày, đầu Ông
     Sẽ bị vỡ, bảy mảnh!
984. Sau khi làm chú thuật,
     Kẻ man trá tuyên bố,
     Những lời nói đáng sợ,
     Nghe những lời nói ấy,
     Phạm-chí Ba-va-ri
     Cảm thấy lòng đau khổ.
985. Gầy ốm, không uống ăn,
     Bị tên sầu muộn đâm,
     Với tâm tư như vậy,
     Ý khó vui trong thiền,
986. Thấy lo sợ buồn khổ,
     Một Thiên nhân đi đến,
     Muốn bạn được hạnh phúc,
     Nói với Ba-va-ri.

Thiên nhân:

987. Kẻ man trá muốn tiền,
     Không rõ biết về đầu,
     Về đầu, đánh bể đầu,
     Trí ấy nó không có.

Bàvarim:

988. Này bạn,nếu bạn biết,
     Hãy nói câu hỏi tôi,
     Về đầu, đánh bể đầu,
     Chúng tôi nghe lời người.

Thiên nhân:

989. Tôi không biết việc này,
     Trí này, tôi không có,
     Về đầu, đánh bể đầu,
     Bậc chiến thắng thấy được.

Bàvarim:

990. Vậy ai có thể biết,
     Trên quả đất tròn này,
     Về đầu, đánh bể đầu,
     Thiên nhân, nói tôi biết.

Thiên nhân:

991. Từ thành Ka-pi-la,
     Bậc lãnh đạo thế giới,
     Xuất hiện ra ở đời,
     Là con cháu, hậu duệ,
     Của vua Ok-ka-ka
     Thích tử, chiếu hào quang.
992. Vị ấy Chánh Ðẳng Giác,
     Hỡi này Bà-la-môn,
     Ðã đi đến bờ kia,
     Ðối với tất cả pháp,
     Ðạt được cả sức mạnh,
     Của tất cả thắng trí,
     Bậc có mặt thấy được
     Trong tất cả các pháp.
     Ðạt được sự diệt tận,
     Của tất cả các pháp,
     Ðược giải thoát, diệt tận,
     Ðối với các sanh y.
993. Bậc Giác ngộ, Thế Tôn,
     Bậc có mắt thuyết pháp,
     Hãy đến hỏi vị ấy,
     Vị ấy sẽ trả lời.
994. Nghe tiếng Chánh Ðẳng Giác,
     Ba-va-ri phấn khởi,
     Sầu muộn được giảm bớt,
     Ðược hoan hỷ rộng lớn.
995. Vị Ba-va-ri ấy,
     Hoan hỷ và phấn khởi,
     Cảm thấy lòng cảm động,
     Hỏi vị thiên nhân ấy.

Bàvarim:

995b. Ở tại thôn làng nào,
Ở tại thị trấn nào,
Ở tại quốc độ nào,
Lãnh đạo thế giới trú?
Tại đấy, tôi sẽ đi,
Ðảnh lễ bậc Giác ngộ,
Bậc Vô thượng loài Người.

Thiên nhân:

996. Ở tại Xa-vat-thi,
     Trong thành Kô-xa-la,
     Bậc chiến thắng an trú,
     Với trí tuệ rộng lớn,
     Với hiểu biết thù thắng,
     Rộng rãi và cùng khắp.
     Vị ấy là Thích tử,
     Không gánh nặng vô lậu,
     Bậc Ngưu vương loài Người,
     Biết rõ về đỉnh đầu,
     Biết rõ đánh vỡ đầu.
997. Rồi vị Bà-la-môn,
     Cho gọi các đệ tử,
     Là những vị thông đạt,
     Về bùa chú kệ tụng.

Bàvarim:

997b. Hãy đến, các thanh niên,
Ta sẽ nói, hãy nghe,
Những lời ta nói lên.

998. Vị ấy rất khó gặp,
     Rất hiếm hiện ở đời,
     Nay sanh ra ở đời,
     Ðược danh bậc Chánh giác,
     Hãy đi gấp Xá-vệ,
     Thấy được bậc Vô thượng.

Các đệ tử:

999. Kính thưa Bà-la-môn,
     Thế nào chúng con biết,
     Sau khi thấy vị ấy,
     Biết vị ấy là Phật,
     Chúng con chưa được biết
     Hãy nói chúng con biết!

Bàvarim:

1000. Trong những kệ bùa chú,
      Ðược truyền lại đến nay,
      Có nói đến tướng tốt,
      Của một bậc Ðại nhân,
      Có nói ba mươi hai,
      Trọn đủ, được liên tục.
1001. Ai có trên tay chân,
      Ðủ tướng đại nhân ấy,
      Chỉ có hai sanh thú,
      Không có cái thứ ba.
1002. Nếu trú tại gia đình,
      Chinh phục quả đất này,
      Không dùng trượng, dùng kiếm,
      Giáo hóa đúng Chánh pháp.
1003. Nếu vị ấy xuất gia,
      Bỏ nhà, sống không nhà,
      Rộng mở màn vô minh,
      Vị ấy, được trở thành,
      Bậc Chánh đẳng Chánh giác,
      Bậc Ứng cúng, Vô thượng.
1004. Với tâm ý, hãy hỏi,
      Sanh, tánh tướng của ta,
      Kệ chú, đệ tử ta,
      Về đầu, đánh bể đầu.
1005. Nếu vị ấy là Phật,
      Thấy rõ, không che kín,
      Với lời, vị ấy đáp,
      Các câu hỏi bởi ý.
1006. Nghe lời Ba-va-ri,
      Mười sáu người đệ tử,
      Tất cả là Phạm chí,
      Tên là A-ji-ta,
      Tis-xa-mêt-tê-ya,
      Pun-na-ka, Mết-gu,
      Cùng với Ðo-ta-ka,
      Và U-pa-xi-va,
      Nan-da, Hê-ma-ka,
      Tô-đê-ya, Kap-pa,
      Với Ja-tu-kan-ni,
      Là bậc danh Hiền trí.
1007. Và Bha-drà-vu-đa,
      Cùng với U-da-ya,
      Phạm Chí Po-xà-la,
      Và Mo-gha-rà-jà,
      Là bậc có trí tuệ,
      Cùng với Pin-gi-ya,
      Là vị đại ẩn sĩ,
      Tất cả những vị ấy.
1008. Mỗi người có đồ chúng,
      Có danh xưng ở đời,
      Tu thiền, ưa thiền định,
      Bậc có trí sáng suốt,
      Mang theo những dấu tích,
      Ðời sống trước của mình.
1009. Ðảnh lễ Ba-va-ri,
      Thân phía hữu hướng Ngài,
      Tất cả đều bện tóc,
      Mặc áo vải da thú,
      Mặt hướng về phía Bắc,
      Tất cả chúng ra đi.
1010. Trước hết, họ đi ngang,
      Ðến Pa-tít-thà-na,
      Của xứ A-la-ka,
      Rồi Ma-hi-xa-ti,
      Tiếp đến Uj-jê-ni,
      Và đến Gô-nad-đăng,
      Tiếp đến Vê-đi-xăng,
      Va-na-xa-ha-yăng,
1011. Ði đến Kô-xăm-bi,
      Ði đến Xa-kê-ta,
      Rồi đến Xa-vat-thi,
      Là thành phố tối thượng,
      Kế đến Xê-ta-vyam,
      Ka-pi-la-vat-thu,
      Rồi đến tòa lâu đài,
      Tên Ku-xi-na-ra,
      Rồi đi đến Pa-va,
      Và thành phố Bhô-ga,
      Tiếp đến Vê-xá-ly,
      Thành phố Ma-ga-đa,
      Rồi Pa-xe-na-ka,
      Ngôi điện đẹp, khả ái.
1012. Như người khát, nước mát,
      Như người buôn, lợi lớn,
      Như nóng bức, bóng mát,
      Họ gấp leo ngọn núi.
1013. Thế Tôn, trong lúc ấy,
      Dẫn đầu chúng Tỷ-kheo,
      Ngài đang thuyết Chánh pháp,
      Cho các vị Tỷ-kheo,
      Giống như con sư tử,
      Rống tiếng rống trong rừng.
1014. A-ja-ta thấy Phật,
      Như mặt trời vàng chói,
      Như mặt trăng ngày rằm,
      Ðược tròn đầy viên mãn.
1015. Và thấy tay chân Ngài,
      Ðầy đủ các tướng tốt,
      Hoan hỷ đứng một bên,
      Hỏi câu hỏi tâm ý.

Ajita:

1018. Hãy nói về thọ sanh,
      Nói dòng họ, các tướng,
      Về tối thượng kệ chú,
      Phạm chí đọc bao nhiêu?

Thế Tôn:

1019. Tuổi thọ trăm hai mươi,
      Dòng họ Bà-va-ri,
      Trên tay chân, ba tướng,
      Thông đạt ba Vệ-đà.
1020. Về tướng và truyền thuyết,
      Về tự vựng, lễ nghi,
      Tụng đọc được năm trăm,
      Ðạt tối thượng diệu pháp.

Ajita:

1021. Bậc Vô thượng, đoạn ái,
      Hãy nói lên tường tận
      Các tướng Ba-va-ri,
      Ðể chúng con không nghi.

Thế Tôn:

1022. Lưỡi che kín mặt mày,
      Giữa hàng mi, lông trắng,
      Có da bọc âm tàng,
      Hãy biết vậy, thanh niên.
1023. Không nghe câu hỏi gì,
      Chỉ nghe câu trả lời,
      Quần chúng rất ngạc nhiên,
      Chắp tay tự suy nghĩ.

Dân chúng:

1024. Thiên, Phạm thiên, Ðế thích,
      Hay Xu-jam-pa-ti
      Ai, với ý hỏi Ngài,
      Xin nói cho được biết?

Ajita:

1025. Ba-va-ri tìm hỏi,
      Về đầu, đánh bể đầu,
      Thế Tôn hãy trả lời,
      Ðoạn nghi hoặc chúng con?
      Ôi, thưa bậc Tiên nhân!

Thế Tôn:

1026. Vô minh là đỉnh đầu,
      Hãy hiểu biết như vậy,
      Minh là đánh bể đầu,
      Liên hệ dục tinh tấn,
      Với lòng tin, chánh niệm,
      Liên hệ với thiền định.
1027. Với cảm thọ lớn mạnh,
      Thanh niên tự chế ngự,
      Ðắp áo da một bên,
      Với đầu, đảnh lễ chân.

Ajita:

1028. Phạm chí Ba-va-ri,
      Cùng đệ tử, thưa Ngài,
      Tâm phấn khởi, đẹp ý,
      Lễ chân, bậc có mắt.

Thế Tôn:

1029. Phạm chí Ba-va-ri,
      Hãy sống được an lạc,
      Cùng với các đệ tử!
      Mong Ông sống an lạc,
      Thọ mạng được lâu dài,
      Hỡi này kẻ thanh niên.
1030. Ba-va-ri và Ông,
      Có mọi nghi ngờ gì,
      Cơ hội đến, hãy hỏi,
      Tùy theo ý Ông muốn.
1031. Ðược bậc Chánh Ðẳng Giác,
      Cho cơ hội tốt đẹp,
      A-ji-ta liền ngồi,
      Chắp tay hỏi Như Lai,
      Hỏi câu hỏi thứ nhất,
      Chính ngay tại chỗ ấy,
      Kệ mở đầu đã xong.